- LUDOVICUS XIII
- LUDOVICUS XIII.cogn. Iustus, patris Henr. IV. Successor, A. C. 1610. sub tutela matris Mariae de Medicis. Ductâ Annâ Hispanicâ, A. C. 1615. Marescallum Ancraeum, quidiu Reginae gratiâ potensregnoilluserat, puniit, matrem a regni administratione Blaesasrem ovit, Condaeum turbantem in carcerem coniecit, in Luinaeum opibus Ancraei congestis. Paulo post matris, cui se varii Principes iuncturi erant, copias ad pontem Caesaris fudit, gratiam petere rebelles coegit. Benearniam dein, ad restitutionem bonorum Eccl. viadactam, liberrimiantea iuris, Coronae adiecit, Variisque urbibus Reformatis ereptis, in Montalbani obsidionehaesit. Post Luinaei mortem, A. C. 1620. Richelii Card. consiliis uti coepit, cum Reformatis, Roanio et Subisio horum Ducibus saepius conflixit. Rupellam Anglorum ope frustratam, An 28. ad deditionem coegit: Pacem dein urbi et Reformatis dedit. Turbis domi compositis, bellum Mantuanum pro Nivernio suscepit, Sabaudiam subegit, Hispanos ad Casalim repressit: Post haec infoedus cum Suecis contra Caesarem veniens, Lotharingum ducatuexuit, Gastonem fratrem, matris Episcoporumque quorundam opibus subnixum, prope tolosam, An. 32. superavit, Henr. Momrantio partium Duce, capite plexo. Per Castillionaeum et Brezaeum, Marescallos, Principem Thomam, in Flandria caecidit. A. C. 1635. Corbiam recepit, Galassium in Burgundia fudit, Dolam frustra obsedit, A. C. 1636. Per Harcurtium Hispanos Insulis S. Honorati et Margarethae depulit, per Marescallum Schombergium Serbellonem coegit Leucatae obsidionem solvere, acie victum. A. C. 1637. Porro Casalem tuitus, Taurinum per Harcurtium recepit, per Condaeum in Com Ruscinonensi selix, per alios Atrebates cepit, ad Theonisvillam acceptâ clade receptâ Salsâ. Vercellis amissis, irritâ S. Omeri obsidione, paulo infelicior: Nihilominus paulo post Catalauniâ et Comitatu Ruscinonensi potitus: Obiit, victo prius Suessionum Comite rebelli, A. C. 1643. haud diu post Richelii Card. Obitum An. Aet. 41. Regni 32. Ex Anna Austriaca, pater Lud. XIV. et Phil. Ducis Aurelian.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.